สมเด็จ กรุวัดกุฎีทอง อยุธยา ขนาดพระ 2.9 x 4.2 ซม.หายาก สภาพสวย

ประวัติพระกรุนี้เล่าต่อกันมาว่าหลวงปู่โตสร้างร่วมกับพระอาจารย์แสง
วัดกุฎีทอง ตำบลท่าวาสุกรี อำเภอพระนครศรอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นวัดเก่าโบราณ จากหลักฐานอิฐและปูนที่ใช้ก่อสร้างกำแพงแก้วใกล้พระอุโบสถ เป็นอิฐและปูนก่อนสมัยสร้างกรุงศรีอยุธยา เฉกเช่นเดียวกับ วัดพนัญเชิง วัดธรรมิกราช เป็นต้น ที่มาของชื่อวัด กุฎีทอง จากหลักฐานและท่านผู้ใหญ่เล่าสืบต่อๆกันมามีตำนานพระอิศวร ในรัชสมัยแผ่นดินสมเด็จพระเอกาทศรถ พ.ศ.2148 พระองค์ไล (เป็นราชโอรสของสมเด็จพระเอกาทศรถซึ่งเกิดจากสนมชาวบ้านบางประอิน) ได้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กของพระบิดา วันหนึ่งพระองค์ไลมีความประสงค์อยากตรวจดวงชะตาอนาคตของท่าน จึงได้มาที่วัดกุฎีทอง เพื่อให้หลวงพ่อดี เจ้าอาวาส ตรวจสอบดวงชะตาราศี และหลวงพ่อได้ถวายทำนายว่า ในปี พ.ศ.2173 พ่อหนุ่มจะได้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน เมื่อได้ยินดังนั้นพระองค์ไลจึงพูดค้านขึ้นว่า เป็นไปไม่ได้ เพราะสมเด็จพระเอกาทศรถ ทรงมีพระราชโอรส คือเจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์ และเจ้าพระพิมลธรรม วัดระฆัง ก็ทรงเป็นราชโอรส หลวงพ่อดีก็ยืนยันว่า ตามดวงชะตาราศีนี้ เจ้าของดวงชะตาจะได้เป็นพระเจ้าแผ่นดินแน่ ถึงแม้ว่าจะมีรัชทายาทอยู่แล้วก็ตาม พระองค์ไล จึงได้ตรัสเป็นคำสัญญาโดยไม่ใคร่จะเชื่อเพราะไม่แน่พระทัยว่า “ถ้าเกิดได้เป็นพระเจ้าแผ่นดินจริง จะสนองพระเดชพระคุณหลวงพ่อ โดยการปิดทองให้กุฎิหลวงพ่อทั้งหลังเป็นความสัจ” กาลเวลาต่อมาปี พ.ศ. 2173 พระองค์ไลได้เสด็จขึ้นครองราชย์สมบัติ ทรงพระนามว่าพระเจ้าปราสาททอง เป็นจริงตามคำทำนาย พระองค์จึงได้ส่งช่างหลวงมา ปิดทองกุฎิ หลวงพ่อดี ทั้งหลังและบูรณะปฎิสังข์ทั้งอาราม ประวัติในส่วนของพระพิมพ์สมเด็จกรุวัดกุฎีทอง ที่เกี่ยวพันกับสมเด็จโต นั้นมีกล่าวไว้ดังนี้ ในช่วงรัชกาลที่ 3 สมเด็จฯ ท่านทรงอุบายหนีการแต่งตั้งสมศักดิ์ โดยออกธุดงค์มาจำพรรษาอยู่ กับพระอาจารย์ แสง ในอยุธยา (สันนิฐานว่าคือวัดกุฎีทอง) โดยได้สร้างพระผงพิมพ์เส้นด้าย บรรจุกรุ (เป็นพระที่ท่านสร้างก่อนที่จะได้รับสมณะศักดิ์สมเด็จฯ)ไว้ร่วมกับพระพิมพ์อื่นๆ ของพระอาจารย์แสง มีข้อสันนิฐานว่าพระพิมพ์เส้นด้ายกรุวัดกุฎีทองนี้ คือต้นแบบที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ท่านนำไปสร้างพระสมเด็จพิมพ์ต่างๆ ของวัดระฆัง ที่มา: ประวัติสมเด็จพระพุฒาจารย์โตในส่วนที่เกี่ยวข้องกับพระพิมพ์ สมเด็จวัดกุฎีทอง พระนครศรีอยุธยา โดย พ.ท.สวัสดิ์ บุศราคำ ประวัติวัดกุฎีทอง ค้นคว้าโดย ครูหวล สุมาลัย รวบรวม เรียบเรียงโดย ชูศักดิ์ ศุภวิไล

สมเด็จพระพุฒจารย์(โต) พรหมรังสี ท่านได้สร้างพระพุทธรูปองค์ใหญ่ หรือที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันติดปากว่า หลวงพ่อโต ที่วัดแห่งนี้เดิมวัดแห่งนี้ชื่อว่า วัดพิตเพียน ตามชื่อตำบล ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น วัดกุฏีทอง